‘n Haikoe is ‘n tipe digvorm (ontleen aan die Japannese digkuns) met 5 klankgrepe (soos lettergrepe) in die eerste reël, sewe in die tweede reël en weer vyf in die laaste reël. Gewoonlik is daar ‘n verwysing na ‘n spesifieke seisoen êrens in die gedig.
Hier is ‘n voorbeeld wat ek sommer uitgedink het:
Kom op ‘n reëndag
Kom drink bossietee en steel
die stoom se asem.
Die vaste metrum (ritme van die lettergrepe) en kompaktheid van dié tipe gediggie, dwing jou as skrywer om suinig met woorde, klanke en tema om te gaan.
(Eintlik bevat “reën” in my eerste versreël twee lettergrepe, hm, maar nou ja… ek interpreteer dit maar as ‘n enkele klankgreep, haha.)
So, gee dit ‘n shot! Neem gou ‘n minuut of sewe en kyk of jy die gevoel wat jy nou voel, of die omgewing waarin jy tans is, kan beskryf. Volgens die 5-7-5 formaat van ‘n haikoe.
mnr.muller 
Dit is nou vrydag
Ek is te moeg om te dink
Haiku se ma se…
🙂
Gee vir my sonskyn
Somer en son en saffier
Anders sal ek kwyn
onbekende vriend
en ‘n onbekende taal
in my eie dorp
Wind lui geil
kosyne huil
buite val die sneeu
5-7-5
Ok, ek dop,
kom ons probeer weer….
_______________________
Die winde lui geil
Deur blou kosyne wat huil
buite val die sneeu
____________________
Hoes daai?
Reg uit my hotelkamer in Siberië…..
Vlietend vinnig gou
Leef verby mekaar se hart
Tot herfs jou uitdun
Die skrikkel-Vrydag
tap behoorlik my breinkrag;
wil ek huiswaarts keer
(NS: Te danke aan die skielike afwesigheid van Internettoegang — amper soos Eskom “load shedding” — kon ek eers vandag my heikoe pos.)
vlieg is nes ‘n braai
as jy brand en afwaarts val
stink jou vlees na vlam
kragtie, hoe skrik ek
kyk, die donderstorm woed
en slaat my soos blits
(don-der-sto-rim)
welgedaan almal
bertus!, vriend, joune laaik ek
selfs meer as die res
Ai-ai, Jasper, jong:
Haiku’s uit Siberië
gaan mos doodvries, man!
Pieter en Jaco
Vanwaar julle oorwerktheid?
Gaan uit en drink, man!
Toe, skryf nog Haiku’s:
vyf, sewe, vyf – dis maklik!
…voor die dag om is 😉
Winteraand skougrond:
Moer hom Jan! skree die vrouens
Die mans roep: Haai Koos!
N.a.v. ‘n vertellinkie van my pa (74), dus 50+ jare gelede, toe hulle ‘n boks of stoeigeveg bygewoon het waar sy susters eers gesê het dis so wreed en hulle oë toegedruk het, en teen die einde was dit hulle wat skree: “Moer mekaar! Moer mekaar!”.
katte soos spoke
in kaal koue (klam huise):
‘n bed sonder jou
die dooie klavier
het vergeet om te lag nes
die stil lente-voëls
vaderlik sit hy –
tafelberg in die skor son
hou sy kinders dop
by geboorte lag
geen mens by grafte onder
bruin bome ook nie
daar is niks nie soos
wyn en swart vye sielleen
langs ‘n kaal prieël
Ek wonder oor my
wie ek is, waar ek is, en
waar die wind begin
Wit flaminke buig
weerkaats rosigrooi, aanbid
‘n sterwende son
verskietende ster
‘n veiligheidsrisiko
tog vir kykers: wens, hoop
Terug pieng: Oornag is dit winter « mnr.muller
Terug pieng: Blog Haiku « Sonkind
Terug pieng: imaginary vs memory « mnr.muller
Terug pieng: Om werk te merk « mnr.muller
Terug pieng: Sukkel met sewe see cinquians « mnr.muller
Naand is die seer aand
van huis toe gaan, terug te gaan
en waar verlange begin
Ek sien jou bly lag
en wag op die vonk wat net
uit ju oog kwyn, wegraak
Jy, kind van my hart
jou sag arms, nat mond, bly hart
waar het ek my verloor?
Met dans en swaai, op
maat van wind, vang ek jou in
my bly leë arms – mis
Sjoe, dankie Fanconette!
Ek lees nog rou emosie in jou verse.
Jy wyk effens van die haiku-vorm af: met ses klankgrepe in die derde versreël van elke strofe. Maar dis natuurlik jou goeie reg 🙂
As jy wil skaaf daaraan, lees gerus: https://mnrmuller.wordpress.com/2009/06/12/wat-maak-n-goeie-gedig-goed/ en speel nog ‘n bietjie verder rond. Ek sien uit daarna om jou pantoen-probeerslae ook te lees. Skryf voort!
Terug pieng: as die reën inspireer « mnr.muller
Terug pieng: Haiku’s as facebook-verjaarsdagwense « mnr.muller