Die digkuns is, volgens my, nie so gehul in die mistiek as wat ons dikwels dink dit is nie. Almal kan dig; dis bloot ‘n vaardigheid wat jy moet slyp. Of hoe?
Om gedigte makliker te skep, gebruik digters al eeue lank vaste digvorme om struktuur en vorm aan hulle gedagtes te gee.
Op skool leer ons van Engelse en Italiaanse sonnette, maar in Afrikaans is daar handiger digvorme, veral ontleen aan Oosterse digkuns, om ons woorde in te giet. Prettige voorbeelde is die Haiku, Tanka en Pantoen, maar met hierdie inskrywing wil ek jou uitdaag om ‘n Cinquian te probeer skryf.
Speel ‘n bietjie rond; hierso is die patroon:
‘n Cinquian het vyf rymlose reëls, met altesaam sowat 11 woorde of 22 lettergrepe in die hele vers, wat soos volg in die reëls gegiet word:
- Versreël 1: een woord (of 2 lettergrepe) wat die titel verskaf;
- Versreël 2: twee woorde (of 4 lettergrepe) wat die eerste woord beskryf;
- Versreël 3: drie woorde (of 6 lettergrepe) wat aksie weergee;
- Versreël 4: vier woorde (of 8 lettergrepe) wat gevoel/emosie weergee;
- Versreël 5: een woord (of 2 lettergrepe) wat ‘n ander woord vir die titel verskaf.
Hier volg my probeerslae – dis ‘n work in progress, so enige en alle kritiek is welkom!
SEWE SEE CINQUIANS
Lewensredder
Sonbruin kurwes;
Jy tuur deur skuimbrandings…
…langs lense wat jou lie(f)s beloer:
Lokaas-lyf
Vlieërs
Bont sterte
Wat swieg deur die winde –
Ons kyk oopmond na helder lig
Spieëlings
Kasteel
Hoë torings
Opgestapel met sorg
En trots versier met wier en skulp –
Spoelsand
Kanoe
Rooi roeispane
Oor golwe deur bamboes
Roei ons rustig, ontspanne by
Onrus
Lyfplankryer
Jou lyf lenig
Teen die plank gedruk
In afwagting op die deining
Waaghalsseun
Visterman
Gehard en fris
Sirrrrrrits jy in ’n boog
Jou Weskushoek in die gety
Hardebaard
Nuwejaar
Lywe oral
’n gewoel en gelag
2008 vergaan in
Vuurwerke
Probeer gerus jou eie cinquian skryf, of help my met myne.
Wat lekker aan dié digvorm is, is dat die cinquian jou help/forseer om jou woorde elegant onder mekaar te orden.
mnr.muller 